"သာသနာလကၤာရစာေမးပြဲအေၾကာင္း''
သာသနာလကၤာရဆိုသည္မွာ-သာသနာလကၤာရ၏ အဓိပၸာယ္မွာ “ဗုဒၶျမတ္စြာသာသနာေတာ္၏ အဆင္တန္ဆာ(သို႔မဟုတ္) ဗုဒၶျမတ္စြာ သာသနာေတာ္ကို အလွဆင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္” ဟု အဓိပၸာယ္ရသည္။ အင္းဝေခတ္ ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္အား ဆက္ကပ္ခဲ့ေသာ ဘြဲ႕ျဖစ္သည္။ [ သာသန-သာသနာေတာ္၏+အလကၤာရ-တန္ဆာ။]
သာသနာေတာ္ကို တန္ဆာဆင္ရာတြင္-(၁) ပရိယတၱိ = စာေပက်မ္းဂန္သင္ၾကားပို႔ခ်မႈ၊ `(၂) ပဋိပတၱိ =ဘုရားေဟာတရားေတာ္အတိုင္း က်င့္ႀကံမႈဟူေသာ အလုပ္(၂)မ်ိဳးျဖင့္ တန္ဆာဆင္ရ၏။ ထိုအလုပ္(၂)မ်ိဳ းလုပ္ေနသူကိုသာ သာသနာေတာ္ကို အလွဆင္လ်က္ တင့္တယ္ေစေသာ “သာသနာေတာ္၏အဆင္တန္ဆာ”ဟု ဆိုရသည္။
ပရိယတၱိသာသနာ၏ပဓာနက်မႈ-
တရားထူးတရားျမတ္ရဖို႔က်င့္ႀကံရ၏၊ က်င့္ႀကံဖို႔ က်င့္ႀကံနည္းကို သိရ၏၊ က်င့္ႀကံနည္းသိဖ ေရွးဦးစြာ သင္ၾကားရ၏၊ ထို႔ေၾကာင့္ ပရိယတ္ ပဋိပတ္အလုပ္(၂)မ်ိဳးတြင္ ပရိယတ္အလုပ္သည္ ပဓာနျဖစ္၏။ သင္ၾကားမႈပရိယတ္ေၾကာင့္ သိက်င့္လိုက္နာဖ ြယ္ရာမ်ားကို သိရျခင္းျဖစ္၏၊ သိက်င့္လိုက္နာဖ ြယ္မ်ားကို သိဖို႔ သိက်င့္လိုက္နာဖြယ္ေတြ မ်ားစြာပါရွိေသာ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာမ်ားကို သင္ၾကားၾကရ၏၊ ထိုသို႔ သင္ၾကားရာတြင္ လြယ္ကူလွ်င္ျမန္ ထိေရာက္ေသာ နည္းစနစ္ အေရးႀကီးသည္။
"မဟာဂႏၶာ႐ံုေက်ာင္းတိုက္၏ပညာေရးစနစ္"
မဟာဂႏၶာ႐ံုေက်ာင္းတိုက္၏ ပညာေရးစနစ္ကို သာသနာ့အာဇာနည္တစ္ပါး ျဖစ္ေတာ္မူေသာ က်မ္းျပဳအေက်ာ္ မဟာဂႏၶာ႐ံုဆရာေတာ္သည္ “စာသင္ရင္းက်င့္၊ က်င့္ရင္းစာသင္”ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ အက်င့္ပဋိပတ္ႏွင သင္ၾကားမႈပရိယတ္တို႔ တစ္ထပ္တည္းက်ေအာင္ မဟာဂႏၶာ႐ံုပညာေရ းစနစ္ကို …
အတန္းအားျဖင့္ ၁။ မူလတန္း သင္ခ်ိန္ (၆)လ `၂။ ပထမတန္း ေရွ႕ပိုင္း (၆)လ ၃။ ပထမတန္း ေနာက္ပိုင္း (၆)လ ၄။ ပထမဆင့္ (၆)လ ၅။ ဒုတိယဆင့္ (၆)လ ၆။ တတိယဆင့္ (၆)လ အားျဖင့္ အတန္း (၆)တန္းခြဲ၍ ခ်မွတ္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
(ယခုမွာ ပထမဆင့္၊ ဒုတိယဆင့္၊ တတိယဆင့္မ်ား၌ ႏွစ္ေပါက္ႀကိဳးစ ားၾကရသည္။)
မူလတန္းအဆင့္တြင္-(က) ရတနာ့ဂုဏ္ရည္၊ (ခ) ႐ုပ္ပံုရွင္က်င့္ဝတ္၊ (ဂ) ပါဠိသိကၡာႏွင့္ သဒၵါအက်ဥ္း၊ (ဃ) နာမ္ဂိုဏ္း အာခ်ာတ္ဂိုဏ္း တို႔ သင္ၾကားရပါသည္။ ၄င္းတို႔ကို သင္ယူရေသာ စာသင္သံဃာေတာ္တိ ႔သည္ ရတနာသံုးပါး ဂုဏ္ေတာ္အနက္ အဓိပၸာယ္မ်ား၊ သီလယူပံု၊ သီလအက်ိဳး အျပစ္ ပံုဝတၳဳ၊ ကံ, ကံ၏အက်ိဳး စသည္မ်ားသိရျခင္း။ သရဏဂံုယူ၊ သကၤန္းေတာင္းပံု,ကပ္ပံု၊ လိင္, ဒဏ္, ေသခိယ, ခႏၶကဝတ္, ဓုတင္မ်ား သိရျခင္း။ ကတၱား ကံႀကိယာ, ဝိေသသန, ဝိေသသသ် စသည္ထားပံုႏွင့္ ပါဠိစီ အနက္ေပးတတ္လာျခင ္း။ နာမ္ဂိုဏ္း (၁၃)ဂိုဏ္းႏွင့္ အာခ်ာတ္ရုပ္မ်ား စဥ္တတ္လာျခင္းစေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးကိ ရရွိႏိုင္ပါသည္။ (2003 ခုႏွစ္ထုတ္၊ တစ္ဘဝသာသနာ စာမ်က္ႏွာ (၂၄၄)တြင္ အက်ယ္ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။)
ပထမတန္း (ေရွ႕ပိုင္း)တြင္-(က) ဓမၼပဒအ႒ကထာ (ယမကဝဂ္) (ခ) အေျချပဳသဒၵါ (သႏၶိ၊ နာမ္၊ အာခ်ာတ္) (ဂ) ကထာသလႅာပသိကၡာတို႔ သင္ၾကားရပါသည္။
၄င္းတို႔ကို သင္ယူရေသာ စာသင္သံဃာေတာ္တိ ႔သည္ ဓမၼပဒဇာတ္လမ္းမ်ားသိရျခင္း၊ သႏၶိ နာမ္ အာခ်ာတ္ ရုပ္မ်ားတြက္တတ္လာျခင္း၊ ပါဠိစကားေျပာေလ့က်င့္၍ ေျပာတတ္လာႏိုင္ျ ခင္းစေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကို ရရွိပါသည္။ (2003 ခုႏွစ္ထုတ္၊ တစ္ဘဝသာသနာ စာမ်က္ႏွာ (၂၄၄-၂၄၅)တြင္ အက်ယ္ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။)
ပထမတန္း(ေနာက္ပိုင္း)တြင္-(က) ဓမၼပဒအ႒ကထာ (အပၸမာဒဝဂ္) (ခ) အေျချပဳသဒၵါ (ကိတ္၊ ဥဏာဒ္၊ ကာရက) (ဂ) သဂၤဟႏွင့္ အေျချပဳသၿဂႋဳဟ္ (ေအာက္ ၃-ပိုင္း)တို႔ကို သင္ၾကားရပါသည္။
၄င္းတို႔ကို သင္ယူရေသာ စာသင္သံဃာေတာ္တိ ႔သည္ ဓမၼပဒဇာတ္လမ္းမ်ားပိုမို သိရျခင္း၊ ကိတ္၊ ဥဏာဒ္၊ ကာရကရုပ္မ်ား တြက္တတ္လာျခင္း၊ သၿဂႋဳဟ္သရုပ္မ်ား သေဘာေပါက္လာျခင္း စေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား ရရွိပါသည္။ (2003 ခုႏွစ္ထုတ္၊ တစ္ဘဝသာသနာ စာမ်က္ႏွာ ၂၄၅)တြင္ အက်ယ္ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။)
ပထမဆင့္တြင္-(က) ဝိနည္းမဟာဝါပါဠိေတာ္ (ခ) အဂၤုတၱိဳရ္ပါဠိေတာ္ (ဧကနိပါတ္မွ တိကအကုန္) (ဂ) ဓမၼပဒအ႒ကထာ (ယမကဝဂ္ႏွင့္ အပၸမာဒဝဂ္) (ဃ) အေျချပဳသဒၵါ (သႏၶိ၊ နာမ္၊ အာခ်ာတ္၊ ကာရက) (င) အေျချပဳသၿဂႋဳဟ္ (ေအာက္သံုးပိုင္းႏွင့္ သဘာဝအရေကာက္)စသည္တို႔ကို သင္ၾကားရပါသည္။
၄င္းတို႔ကို သင္ယူရေသာ စာသင္သံဃာေတာ္တိ ႔သည္ ဘုရားေဟာပါဠိေတာ္ကို တိုက္ရိုက္ကိုင္၍ အနက္လွည့္ နားလည္ သေဘာေပါက္လာျခင္း၊ သုတၱန္မ်ား၊ ဇာတ္ေကာင္းမ်ား၏ အေၾကာင္း နားလည္လာျခင္း၊ သၿဂႋဳဟ္ကိုလည္း ဇာတ္ေကာင္းမ်ား၏ သေဘာ သဘာဝျဖစ္ပံု၊ ၄င္းကို ယွဥ္ဖက္တရားစသည္ ရွာေဖြထုတ္တတ္လာျခင္းစေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား ရရွိလာသည္။ (2003 ခုႏွစ္ထုတ္၊ တစ္ဘဝသာသနာ စာမ်က္ႏွာ ၂၄၅-၂၄၆)တြင္ အက်ယ္ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။)
ဒုတိယဆင့္တြင္-(က) စူဠဝါႏွင့္ ပရိဝါပါဠိေတာ္မ်ား (ခ) အဂၤုတၱိဳရ္ပါဠိေတာ္ (စတုကၠနိပါတမွ ဆကၠနိပါတအကုန္) (ဂ) ဓမၼပဒအ႒ကထာ (စိတၱဝဂ္မွ ဒ႑ဝဂ္အကုန္) (ဃ) အေျချပဳသဒၵါ (အစမွ အဆံုးအထိ) (င) အေျချပဳသၿဂႋဳဟ္ (ေအာက္၆-ပိုင္းႏွင့္ ဝီထိခ်ပံု) စသည္တို႔ကို သင္ၾကားရပါသည္။ ၄င္းတို႔ကို သင္ယူရေသာ စာသင္သံဃာေတာ္တိ ႔သည္ ဝိနည္းသေဘာဆုိင္ရာ ဝါဒမ်ား နားလည္လာျခင္း၊ သုတၱန္မ်ား၏ လကၡဏာမ်ား သိလာျခင္း၊ ဓမၼပဒဇာတ္မ်ားထဲမွ ဇာတ္ေကာင္းမ်ား၏ စိတ္ျဖစ္ပံု၊ အာ႐ံု၊ ဘံု၊ ပုဂၢိဳလ္စသည္ကို သိရျခင္းစေသာ ေက်းဇူးမ်ားကို ရရွိပါသည္။ (2003 ခုႏွစ္ထုတ္၊ တစ္ဘဝသာသနာ စာမ်က္ႏွာ ၂၄၆)တြင္ အက်ယ္ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။)
တတိယဆင့္တြင္-(က) ပါရာဇိကဏ္ႏွင့္ ပါစိတ္ပါဠိေတာ္မ်ား (ခ) အဂုၤတၱိဳရ္ပါဠိေတာ္(သတၱကနိပါတ္မ ဧကာဒသကနိပါတ္အကုန္) (ဂ) ဓမၼပဒအ႒ကထာ (အကုန္) (ဃ) အေျချပဳသဒၵါ(အကုန္) (င) အေျချပဳသၿဂႋဳဟ္ (အကုန္)အျပင္ ပ႒ာန္းပစၥည္းၿပိဳင္နည္းစသည္တို႔ကို သင္ၾကားရပါသည္။ ၄င္းတို႔ကို သင္ယူရေသာ စာသင္သံဃာေတာ္တိ ႔သည္ ဝိနည္းသေဘာ၊ အဂုၤတၱိဳရ္လာ လကၡဏာမ်ား၊ ဓမၼပဒဇာတ္ေကာင္မ်ားမွ ပ႒ာန္းနည္း သြယ္ပံု ပဋိစၥသမုပၸါဒ္နည္းသြယ္ပံု အမ်ိဳးမ်ိဳးကို သိရျခင္းစေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ် ား ရရွိပါသည္။ (2003 ခုႏွစ္ထုတ္၊ တစ္ဘဝသာသနာ စာမ်က္ႏွာ ၂၄၆)တြင္ အက်ယ္ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။)
မဟာဂႏၶာ႐ံုပညာေရးစနစ္အရ သင္ၾကားလာခဲ့ေသာ စာသင္သာသံဃာေတာ္ တစ္ပါး၏ သာသနာအရည္အခ်င္းမွာ (၃)ႏွစ္ခန္႔မွ်ျဖင့္ ဝိနည္း(၅)က်မ္းလံုး ေပါက္ေျမာက္ျခင္း၊ သုတၱန္ပါဠိေတာ္အ ဂၤုတၱိဳရ္(၁၁)က်မ္းလံုး ေပါက္ေျမာက္ျခင္း၊ ဓမၼပဒအ႒ကထာႀကီး(၂)အုပ္လံုး ေပါက္ေျမာက္ျခင္း၊ သဒၵါ သၿဂႋဳဟ္မ်ားအကုန ္ေပါက္ေျမာက္ျခင္းအျပင္ ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ အ႒ကထာ ဋီကာမ်ားကိုလည္း ၾကည့္႐ွဳႏိုင္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
အထက္ပါ အတန္းစဥ္ သံုးဆင့္ကို ေအာင္ျမင္မွသာ သာသနာလကၤာရစာေမးပြဲကို ေျဖဆိုခြင့္ရၿပီး “သာသနာလကၤာရအေက် ာ္ဘြဲ႕”ကို ရရွိႏိုင္ပါသည္။ (ျခြင္းခ်က္အေနျဖင့္ သာသနာလကၤာရစာေမးပြဲဝင္ႏိုင္သည့္ အရည္အခ်င္းရွိပါကအထက္ပါသံုးဆင့္ မေအာင္ျမင္ေသာ္လည္း ေျဖဆိုခြင့္ေပးပ ါသည္။)
ဤသို႔ေက်းဇူးႀကီးမားလွေသာ ပညာေရးမူစနစ္အရ ပထမဆင့္၊ ဒုတိယဆင့္၊ တတိယဆင့္မ်ားကို “မဟာဂႏၶာရာမိကသာ သနာလကၤာရ”ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ ႏွစ္စဥ္က်င္းပလာခဲ့ရာ ယခုႏွစ္တြင္ (၂၃)ႀကိမ္ေျမာက္ ရွိခဲ့ပါၿပီ။
