ျမန္မာ့အေျမာက္

ျမန္မာ့အေျမာက္ ========= ေရွးေခတ္ျမန္မာ့စစ္လက္နက္ခဲယမ္း မီးေက်ာက္မ်ား၌ အေျမာက္သည္ထူးျခား၍ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ ေကာင္းေသာ စစ္လက္နက္ပစၥည္း တစ္ခုျဖစ္သည္။ အေျမာက္သည္ စစ္ေရးတြင္မ်ားစြာ အားထားရေသာ လက္နက္ပစၥည္းတစ္ခုျဖစ္သည္ သာမက ႏွစ္ႏိုင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရး ဧည့္သည္ေတာ္ မ်ားအား ႀကိဳဆိုရာတြင္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအရ အခ်က္အခ်ာက်ေသာ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ႀကီးမ်ား က်င္းပရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ အေျမာက္ကို တခမ္းတနား ပစ္ေဖာက္ကာ ဂုဏ္ျပဳေလ့ရွိသည္။ အေျမာက္ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို ပုဂံေခတ္ကပင္ အသံုးျပဳခဲ့ေၾကာင္း သမိုင္းအခ်ိဳ႕၌ ေဖာ္ျပၾကသည္။ သုေသာဓိက ရာဇဝင္ႀကီး၌ - “ဆင္ေဆးသမား ဆင္တတ္သသူ၊ ျမင္းေဆးသမား ျမင္းတတ္သသူ၊ ဒိုင္း၊ လႊား၊ ကာလုပ္တတ္သသူ၊ အေျမာက္ေသနတ္၊ ေလးလုပ္ တတ္သသူ ….. ဤသူတို႔ကိုလည္း အျခားအျခား မေရာေစဘဲ ေဆာင္ယူေတာ္မူခဲ့၏။” ဟု အေနာ္ရထာမင္း (ေအဒီ ၁၀၄၄ - ၁၀၇၇) သထံုမွ ပုဂံသို႔ ေဆာင္ယူလာေသာ စာရင္းတြင္ ေတြ႕ရေသာ္လည္း ပုဂံေခတ္ ေစာလူးႏွင့္ ငရမန္ကာန္း ႏွင့္ က်န္စစ္သား စစ္ပြဲမ်ားတြင္လ ည္းေကာင္း၊ အေလာင္းစည္သူမင္းလက္ထက္ စစ္ခ်ီမႈမ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊ အေျမာက္၊ ေသနတ္ လက္နက္စြဲကိုင္ေၾကာင္း မေတြ႕ရေခ်။ လွံ၊ ဓါးႏွင့္ ကူညီထိုးခုတ္မွသာ ၿငိမ္ဝပ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရေပသည္။ ေျပာင္းေသနတ္၊ အေျမာက္၊ ျမတပူ စေသာ အသံုးအႏႈန္းကို အေစာဆံုးေတြ႕ရွိရသည္မွာ သကၠရာဇ္ ၇၆၆ - ၇၆၇ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ရာဇာဓိရာဇ္ႏွင့္ ဘုရင္ေခါင္တို႔ ဆင္ႏႊဲေသာ တိုက္ပြဲမ်ားတြင္မွ ေတြ႕ရွိရ၏။ ယင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ မွန္နန္းရာဇ၀င္ေ တာ္ႀကီး သတၱမတြဲ စာမ်က္ႏွာ ၂၆၈၌ မြန္မင္း ရာဇာဓိရာဇ္လည္း ဟံသာဝတီက ဆန္တက္၍ ျပည္ၿမိဳ႕သို႔ေရာက္လွ်င္ အႀကိမ္ႀကိမ္ လုပ္ႀကံသည္။ ျပည္ၿမိဳ႕တြင္းကေျပာင္းေသနတ္၊ အေျမာက္ျမတမူ (အေျမာက္အမည္)ႏွင့္ ပစ္ခတ္၍ ၿမိဳ႕ကိုမတက္၀ံ့၊ သူရဲသူခက္ အေသအေပ်ာက္မ်ားလွ်င္ ျပည္ၿမိဳ႕ကခြာ၍ ေျမထဲသို႔ ဆန္ေလ၏” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္းတိုက္ပြဲအေၾကာင္း ေဖာ္ျပရာ၌ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုရွိလာ၏။ ယင္းထူးျခားခ်က္ ‘ေသနတ္’ မွ်သာမက ‘အေျမာက္’ ကို သံုးစြဲေၾကာင္း ေရွးဦးစြာ ေတြ႕ရွိရျခင္း ျဖစ္သည္။ ရာဇဝင္ မွတ္တမ္းမ်ားတြင္မက ပ်ိဳ႕ကဗ်ာမ်ားတြ င္လည္း ‘ေသနတ္’‘အေျမာက္’ အသံုးအႏႈန္းကို သကၠရာဇ္ ၈၉၁ ခုႏွစ္ခန္႔တြင္ စတင္ေတြ႕ရွိရ၏။ ထိုအခ်ိန္က ေရးသားေသာ ရွင္မဟာရ႒သာရ၏ သံဝရပ်ိဳ႕၌ - “မီးေပါက္ ေလးျမား၊ လွံဓား လႊားကာ၊ ကိရိယာအပံု၊ လက္နက္စံုသား” ….. ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ “လွံရွည္ အဲေမာင္း၊ ကာေတာင္း ကာလႊား၊ ေလးျမား အေျမာက္၊ အေထာက္ေထာက္ျဖင့္၊ တိုက္ေဖာက္ရန္ထြင္း၊ သင္းပင္းအေပါင္း၊ သူရဲေကာင္းကို ………..” ဟူ၍ လည္းေကာင္းေရးသားခဲ့၏။ ယင္းေနာက္ပိုင္းတြင္မူကား တပင္ေရႊထီးမင္းလ က္ထက္၊ ဘုရင့္ေနာင္မင္းလက္ထက္၊ အေလာင္းမင္းတရားလက္ထက္မ်ားတြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၌ ေပၚတူဂီ၊ ျပင္သစ္စသည့္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားသည္ ေသနတ္တပ္သား၊ အေျမာက္တပ္သားမ်ားအျဖစ္ ပါ၀င္အမႈထမ္း ခဲ့သည့္ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားရွိသည္။ ကမာၻ႕သမိုင္းတြင္ ခရစ္ ၁၃၄၆ ခုႏွစ္ ဥေရာပ၌ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ကေရးဆီးစစ္ပြဲတြင္ အေျမာက္ငယ္မ်ားကို ပထမဆံုး အသံုးျပဳခဲ့ေၾကာ င္း ေတြ႕ရသည္။ ၁၆ရာစု အလယ္ပိုင္းတြင္ကား အေျမာက္မ်ားကို ဘီးတပ္ယာဥ္မ်ားတြင္တင္ကာ အမ်ားဆံုးအသံုးျပဳခဲ့ၾကၿပီး အာရွႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ကိုလိုနီေၾကးစားစစ္သားမ်ားႏွင့္အတူ ေရာက္ရွိခဲ့ေလသည္။ ဦးကုလားရာဇဝင္ႏွင့္ မွန္နန္းရာဇဝင္ေ တာ္ႀကီးတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ သကၠရာဇ္ ၇၇၁ခုႏွစ္တြင္ ဘုရင္မင္းေခါင္ႏွင့္ ရာဇဓိရာဇ္တို႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ‘ဘားနံတိုက္ပြဲ’ အေၾကာင္းတြင္ အေျမာက္၊ စိန္ေျပာင္း၊ ျမတပူ ဟူေသာ အသံုးမ်ားကို ေတြ႕ရသည္။ စင္စစ္ ‘ျမတပူ’ ဟူသည္မွာ အေျမာက္၏ အမည္ပင္ျဖစ္သည္။ တဖန္ အေျမာက္ကို ‘မီးေပါက္’ ဟူ၍ တနည္း ေခၚဆိုၾကေသးသည္။ ေရွးေခတ္က ေမာင္းမပါေသာ ေသနတ္ႏွင့္ အေျမာက္တို႔ကို မီးေပါက္ဟု ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။ ပစ္လိုေသာအခါ နားခြက္၌ ယမ္းပံုကာ ယမ္းကိုမီး႐ိႈ႕၍ ပစ္ရသည္။ စိန္လည္း၎နည္းအတိုင္းပင္။ ထိုလက္နက္မ်ိဳးက ေငြဇ၀ါရိုက္လွ်င္ ေငြမီးေပါက္ဟု ေခၚၾကေၾကာင္း ဦးကုလားရာဇဝင္ေတာ္ႀကီး၌ ေဖာ္ျပထားသည္။ စင္စစ္ အေျမာက္အသံုးကား ဟံသာဝတီႏွင့္ အဝ (အင္းဝ) ဧကရာဇ္ ႏိုင္ငံေတာ္ေခတ္သို႔ ေရာက္ရွိလာေသာအခါမွသာ အေနာက္ဥေရာပႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕ႏွင့္ဆ က္ဆံမႈမ်ားလာၿပီး၊ အေျမာက္လက္နက္ မ်ားကို တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသံုးျပဳလာေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ အင္းဝဘုရင္ ေရႊနန္းေၾကာ့ရွင နရပတိ (ေအဒီ ၁၅၀၁ - ၁၅၂၇)သည္ ဆင္ဦး၌ပင္ အေျမာက္သင့္ နတ္ရြာစံခဲ့ဖူးသည္။ ပထမဆံုး အေျမာက္သင့္၍ နတ္ရြာစံေသာ မင္းတစ္ပါး ျဖစ္၍ ထူးဆန္းေသာ ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္ဟု ဆိုရေပမည္။ အေျမာက္လက္နက္ကို အထူးသျဖင့္ ဘုရင့္ေနာင္ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာ (ေအဒီ ၁၅၁၁ -၁၅၈၁)၏ လက္ထက္တြက္ သမာရိုးက်စစ္ (Regular Warfare) ဆင္ႏႊဲရာတြင္ အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရေလသည္။ ထိုစဥ္က တစ္သန္းရွိေသာ တပ္မေတာ္ႀကီးတြင အေျမာက္ရွစ္ေသာင္းေက်ာ္ အသံုးျပဳခဲ့သည္မွာ ထူးျခားလွေပသည္။ အင္းဝေခတ္မွစ၍ သံုးစြဲခဲ့ေသာ အေျမာက္ သို႔မဟုတ္ စိန္ေျပာင္းသည္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္မ င္းမ်ား လက္ထက္တြင္ တြင္က်ယ္စြာ အသံုးျပဳလာခဲ့ၾကသည္။ အဂၤလိပ္ ျမန္မာ စစ္ပြဲမ်ားအတြင္း ျမန္မာတို႔ဖက္မွ စစ္ခ်ီတပ္ဖြ႕ဲမ် ားတြင္ ‘စိန္တပ္ဖြဲ႕’၊ ‘အေျမာက္တပ္ဖြ႕ဲ’မ်ား ပါရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။စစ္သူႀကီး မဟာဗႏၶဳလ၏ ဓညဝတီစစ္ေၾကာင္းခ်ီ တပ္မေတာ္အေၾကာင္း ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ “ဗိုလ္မွဴး သတိုးမင္းႀကီး မဟာဗႏၶဳလ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တပ္ေပါင္း တစ္ဆယ့္ႏွစ္တပ္၊ တပ္ပါရဲမက္ အမႈထမ္း လူတစ္ေသာင္း၊ ဆင္ငါးဆယ္၊ ျမင္းငါးရာ အေျမာက္၊ စိန္ေျပာင္း၊ ေသနတ္လက္နက္ ကိရိယာစံုမ်ားႏွင့္ စလင္းဆင္ျဖဴကြ်န္းဆိပ္ကသည္၊ ဓည၀တီၿမိဳ႕ေရာက္ ခ်ီတက္ရပ္ေနရ၏။” ဒုတိယ အဂၤလိပ္ - ျမန္မာ စစ္ပြဲအတြင္း၌လည္း ျမန္မာတို႔ဖက္မွ ‘စိန္ေျပာင္း’ သို႔မဟုတ္ အေျမာက္တပ္မ်ားပါရွိေလသည္။ ဒုတိယ အဂၤလိပ္ - ျမန္မာ စစ္ပြဲတြင္ ပါ၀င္တိုက္ခိုက္ခဲ့ေသာ အဂၤလိပ္ တပ္မွဴးတစ္ဦးျဖစ္သူ ‘ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေလာ္ရီ’၏ အဆိုမွာ “စိန္ေျပာင္းကို Jingal ဟု ေခၚေဝၚထားၿပီး စိန္ေျပာင္းကို ခံတပ္နံရံမ်ားေပ ၚတြင္တင္၍ ပစ္ခတ္ေသာ လက္နက္ကိရိယာ ျဖစ္သည္။ ယင္းသည္ ေပါင္ဝက္မွ ၂ေပါင္၊ ၃ေပါင္ အေလးခ်ိန္စီးသည္အထိ အရြယ္အစားစားရွိၿပီး ေျပာင္းထဲတြင္ ေသးငယ္ေသာ ခဲလံုးမ်ားထည့္၍ ပစ္ခတ္ရသည္”ဟု ဆိုထားေလသည္။ တဖန္ အထက္ျမန္မာျပည္ ေဂဇက္တီးယား အတြဲ ၂၊ အပိုင္း ၁ တြင္လည္း “စိန္ေျပာင္းသည္ ေျပာင္းဝ ၁လက္မ မွ ၂လက္မ အထိ က်ယ္ၿပီး ၁၈လက္မ မွ ၂ဝလက္မ အထိ ရွည္လ်ားေလ့ရွိသည္”ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ယခုအခါ အမ်ိဳးသားျပတိုက္၀င္း အတြင္းရွိေျပာင္းတိုတိုႏွင့္ ဘီးတပ္ထားေသာ အေျမာက္ငယ္မ်ိဳးမွာ စိန္ေျပာင္းဟု ေခၚႏိုင္ေလသည္။ ကမာၻေပၚတြင္ အေျမာက္လက္နက္ကိ အေျမာက္အျမား အသံုးျပဳေလ့ရွိေသာ နပိုလီယံဘိုနာပတ္ (Napoleon Bonaparte) (၁၇၉၉ - ၁၈၁၉)ထက္ ႏွစ္ ၂၀၀ ေစာ၍ အသံုးျပဳခဲ့သည္မွာ အံ့ဖြယ္ ထူးျခားခ်က္ပင္ျ ဖစ္သည္။ စင္စစ္ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းမ်ားတြင္သာ ေခတ္မီသည္ မဟုတ္ေသး။ ျမန္မာစစ္သည္ သူရဲေကာင္းမ်ားသည္လည္း သူရသတၱိႏွင့္ ျပည့္စံုခဲ့ၾကသည္။ အင္းဝေခတ္ေႏွာင္းမွ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ေ ႏွာင္းအထိ ျမန္မာ့စစ္ဆင္ေရးက႑သည္ ပိုမိုတိုးတက္ခဲ့ေလသည္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္တြင္ ျမန္မာ့သူရဲေကာင္းမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္တိုက္ခိ ုက္ခဲ့ရေသာ အဂၤလိပ္စစ္ဗိုလ္အခ်ိဳ႕က “ျမန္မာအမ်ိဳးသားတိုင္းသည္ ႏိုင္ငံေတာ္အား ကာကြယ္ရန္ လိုအပ္ေသာအခါမ်ားတြင္ တင္းျပည့္ စစ္မႈထမ္းမ်ား (Professional Soldiers) ျဖစ္ၾကသည္” ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ တိုက္ေရးခိုက္ေရးတြင္လည္း “ျမန္မာတိုင္းသည စစ္သားအျဖစ္ ေမြးဖြားလာသူမ်ား” ျဖစ္ၾကသည္ ဟူ၍ လည္းေကာင္း မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာ့စစ္သမိုင္းတြင္ အေျမာက္လက္နက္ကိ အထူးအားကိုးအားထား ျပဳခဲ့ၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ ေရွးေခတ္ ျမန္မာ့စစ္တပ္ဖြ ဲ႕စည္းပံုမ်ားတြင္ ‘ေလးရြာျပဳ’ ဖြဲ႕စည္းပံု၌ “စစ္သည္သူရဲ ဒိုင္းကိုင္ ၅ဝ၊ ေလးျမားသမား ၈ဝ၊ လွံဓါးဆြဲ ၅ဝ၊ ေသနတ္ကိုင္ ၈ဝ၊ အေျမာက္သမား ၉ဝ ႏွင့္စစ္ဝန္ထမ္း ၅ဝ”ပါရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ အေျမာက္တပ္သားကိ အမ်ားဆံုး ဖြဲ႕စည္းထားသည္ကို သတိခ်ပ္ရာသည္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ဦးတြင္လည္း အေျမာက္ကိုအေလးေပး ထုတ္လုပ္သံုးစြဲခဲ့သည္။ အေလာင္းမင္းတရားလက္ထက္ (၁၇၅၂ -၁၇၆၀)တြင္ ေၾကးအခ်ိန္ ၇ဝဝ ရွိေသာ ဗံုးအေျမာက္ႀကီးကို သြန္းလုပ္ခဲ့သည္။ “က်ည္ဝ ႏွစ္မိုက္၊ အလ်ား ခုႏွစ္ေတာင္၊ က်ည္ေစ့ လံုးပတ္ ႏွစ္ထြာ၊ အခ်ိန္ ငါးဆယ္ ထိုဗံုးအေျမာက္ႏ ွင့္ မီးျဖဴမီးဝါသြတ္၍ ညေနညေနတိုင္း …… ဆယ္လံုးဆယ္လံုး မျပတ္ပစ္ခတ္” ေစေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ တဖန္ သာယာဝတီမင္း နန္းတက္ခ်ိန္ (ခရစ္ ၁၈၃၇ ခုႏွစ္)တြင္ ပထမ အဂၤလိပ္ - ျမန္မာ စစ္ပြဲၿပီးစကာလ ျဖစ္ေလသည္။ ေနာင္ေတာ္ စစ္ကိုင္းမင္း (ဘႀကီးေတာ္) စစ္႐ံႈးခဲ့ရျခင္းမွာ စစ္လက္နက္တပ္ဆင္ေရးတြင္ ေပါ့ဆခဲ့ျခင္းသည အေၾကာင္းရင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ခဲ့၏။ အထူးသျဖင့္ အဂၤလိပ္ -ျမန္မာ စစ္ပြဲအေတြ႕အႀကံဳမ်ားတြင္ အေျမာက္လက္နက္ တပ္ဆင္ေရး အခန္းသည္မ်ားစြာ အေရးပါခဲ့ေၾကာင္း သတိခ်ပ္ဟန္ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သာယာဝတီမင္းလက္ထက္ (၁၈၃၇ - ၁၈၄၆)တြင္ စစ္သည္အင္အား၊ လက္နက္အင္အားႏွင စစ္ေရးေလ့က်င့္ခန္းမ်ား မျပတ္ေဆာင္ရႊက္လ ်က္ရွိေနေၾကာင္းကို ‘ေမဂ်ာဘာေနး’ (Major Henry Burney)၏ မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ တဖန္ ကပၸတိန္ ‘မက္ေလာ့’ (Capt. Macleod) ၏ မွတ္တမ္းတြင္ - “ဘုရင္မင္းျမတ္ (သာယာဝတီမင္း)သည စစ္လက္နက္ တပ္ဆင္မႈကို အပူတျပင္း ျဖည့္တင္းလ်က္ရွိသည္။ ျပည္သူတို႔ကိုလည္း လက္နက္ေပးအပ္ျခင္း၊ မိမိ၏ စစ္သည္မ်ားကိုလည္း လက္ေျဖာင့္တပ္သာ းမ်ားျဖစ္လာေစရန္ က်က်နန ေလ့က်င့္ေပးျခင္ းမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္။ (ေနျပည္ေတာ္၌) တေနကုန္တေနခန္း အေျမာက္သံ၊ ေသနတ္သံမ်ားကို ၾကားေနၾကရသည္။ စစ္လက္နက္ပစၥည္းအမ်ားအျပားကိုလည္း စုေဆာင္းသိုေလွာင္လ်က္ရွိသည္”ဟူ၍ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။ ၁၈၃၉ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လတြင္ ‘ေကာင့္ဒီဘရိုဗဒီလာ ေမဇြန္ဖို႔ဒ္’ ဦးေဆာင္ၿပီး ‘မစ္ေဆေရာ့ ႏွင့္ မစ္ေဆရွီဗဲ’ အမည္ရွိ ျပင္သစ္ကုန္သည္သံုးဦး အဝ(အင္း၀)ေနျပည္ေတာ္သို႔ ေရာက္ရွိလာသည္။ မစ္ေဆရွီဗဲသည္ သာယာဝတီမင္းအတြက အေျမာက္တင္စစ္သေဘာၤငယ္ အစင္း ၃ဝ တည္ေဆာက္ေပးရန္ သေဘာတူၿပီး သေဘာၤငယ္ သံုးေလးစင္းအထိ တည္ေဆာက္ေပးလ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ၄လ အၾကာတြင္ ‘စတက္’ ဆိုသူ ၿဗိတိသွ် ကုန္သည္တစ္ဦး၏ ေျခထိုးမႈေၾကာင့္ ဆက္လက္မေအာင္ျမင ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ တဖန္ ၿဗိတိသွ်တပ္ေျပး တစ္ဦးက မကၠလြတ္အား ေျပာၾကားခဲ့ပံုတြင္ - “သာယာဝတီမင္းသည္ ရႏိုင္သမွ်ေသာ ၿဗိတိသွ်တပ္ေျပးမ်ားကို အင္တိုက္အားတိုက စုေဆာင္းလ်က္ရွိေၾကာင္း၊ ယခုအခါ ေနျပည္ေတာ္၌ ၿဗိတိသွ်တပ္ေျပး ၁၄ေယာက္ ရွိေၾကာင္း၊ ထို ၁၄ေယာက္ကို ေနျပည္ေတာ္ရွိ ဘုရင့္အေျမာက္တပ္အားလံုး၌ ဦးစီးခန္႔ထားလ်က ျမန္မာစစ္သည္မ်ားအား အေျမာက္ပစ္နည္း၊ ေသနတ္မီးေပါက္ပစ္နည္းမ်ားကို ျပသသင္ၾကားေစေၾကာင္း” စသည္ျဖင့္ ပါရွိသည္။ သာယာဝတီမင္းလက္ထက္ စစ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ အေျမာက္လက္နက္ကို အထူးအားထား အေလးေပး ထုတ္လုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိႏိုင္ေလသ ည္။ ထို႕ေနာက္ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ ဘိလပ္(လန္ဒန္) ပညာေတာ္သင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ‘ေမာင္ေရႊဘင္’သည္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၂၀ျပည့္ႏွစ္၊ တပို႔တြဲ လျပည့္ေက်ာ္ ၁၃ရက္ (ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၅၉ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂ရက္) ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ အဂၤလိပ္၊သခ်ာၤပညာရွင္ ‘အိုလင္းတပ္ ေဂ်ဂေရရီ’ (Olinthus G.Gregory 1774-1841) အေျမာက္ပစ္နည္းက်မ္းကို အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္း၏ ေက်ာင္းဦးေဆာင္၌ ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုခဲ့သည္။ အေျမာက္ပစ္ရာတြင္ ႀကံဳေတြ႕ရေသာ အဟန္႔အတားမ်ား၊ ယမ္းထိုးနည္းမ်ား၊ က်ည္ဆန္ကိုခ်ိန္တြယ္နည္းမ်ား၊အေျမာက္အနိမ့္ဒီ ဂရီျဖင့္တြက္နည္း၊ ယမ္းခ်ိန္နည္းမ်ား ကို တြက္နည္းႏွင့္ လိုရင္းခရီး၏ အရွည္အေဝးသို႔ေရ ာက္ေအာင္ တြက္ခ်က္ပစ္နည္း စသည္ျဖင့္ အေျမာက္ဗံုးပစ္နည္းကို ျမန္မာျပည္တြင္ ထည့္သြင္းထားသည္။ ဦးေရႊဘင္၏ အေျမာက္ပစ္နည္းက်မ္းကို ၿခံဳငံု၍ၾကည့္ပါက လြန္စြာသိပၸံနည္းက်ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၅ဝေက်ာ္က သိပၸံက်မ္းတစ္ေစာင္ဟု ဆိုရေပမည္။ ဤက်မ္းပါအခ်က္အလက္မ်ားသည္ ေရွးျမန္မာ စစ္သည္ေတာ္မ်ားကို အထူးအက်ိဳးျပဳခဲ ့မည္မွာ ယံုမွားဖြယ္ မရွိေခ်။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာ့သိပၸံသမိ ုင္းအတြက္လည္း မွတ္တိုင္တစ္ခုျဖစ္သည္။ အေျမာက္တပ္ဖြဲ႕စည္းပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ မင္းတုန္းမင္းႀကီး ေက်ာက္ေတာ္ႀကီးဘုရားသို႔ ထြက္ေတာ္မူပံု ေရာင္စံုပုရပိုက္ျဖဴႀကီးတြင္ ေတြ႕ႏိုင္ေလသည္။ အထူးသျဖင့္ တပ္ဝင္းခင္းက်င္ းလိုက္ပါလာပံုကို ေအာက္ေျခမွတ္စု၌ အက်ယ္တဝံ့ ေဖာ္ျပထားေသာေၾကာင့္ ပို၍ တန္ဖိုးႀကီးမားလ ွသည္။ ထိုပံုတြင္ ေရႊျပည္စိုးဝန္၊ ၿမိဳ႕ဝန္၊ ေထာင္မွဴးမ်ားႏွင့္ အေဆာင္ကိုင္တို႕ေနာက္မွ ျမင္းတပ္တဘက္တခ်က္၀န္းရံထားေသာအ ေျမာက္တပ္ဖြဲ႕ကိုေတြ႕ျမင္ႏိုင္ေပသည္။ ေအာက္ေျခမွတ္စုတြင္ အေျမာက္ ၁ဝလက္ပါရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ အေျမာက္၏ အမည္မ်ားကိုပါ ေဖာ္ျပထားေသာေၾကာင့္ ပို၍ တန္ဖုိးႀကီးမားလ ွပါသည္။ လွည္းစၾကာတင္အေျမာက္၊ မဟာသတၱရုေဇယအေျမာက္၊ ခန္႔တိုင္းေရာက္ အေျမာက္၊ ရန္ပံုခြင္းအေျမာက္ စသည္ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္းေရွ႕ဖ်ားခ်ီ အေျမာက္တပ္ဖြဲ႕တြင္ အေျမာက္စုသား ၁ဝဝ၊ အေျမာက္ကုလား ၅ဝ၊ အေျမာက္၀န္၊ အေျမာက္စာေရး၊ အေျမာက္တပ္မွဴးတို႔ ႀကီးၾကပ္လိုက္ပါလာေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရေလသည္။ အေျမာက္တပ္မွဴးႏွစ္ဦးမွာ အေျမာက္ဝန္၏ေနာက္မွ စစ္၀တ္စံုႏွင့္ ျမင္းစီးလ်က္ လိုက္ပါလာသည္။ ေမာက္ရွည္စိန္တံ ုး၊စိန္ေတာင္ တမာရြက္ရွစ္ရြက္၊ပါးကာ၊နားကာ၊ႏွ င္ပါလည္ေကြးႏွစ္ဆင့္ တပ္ဆင္ထား သည္။ တဖန္ သကၠလတ္ မ်ဥ္းတိုအနီႏွင့္ မ်ဥ္းရွည္အစိမ္း ကိုလည္း ဝတ္ဆင္ထားသည္။ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီးလက္ထက္တြင အေျမာက္လက္နက္ထုတ္လုပ္ေရးအတြက္ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္၊ အီတလီႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ပညာေတာ္သင္မ်ား ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ ေမာင္ေရႊဘင္၊ ေမာင္ၿမဲ၊ ေမာင္တရုတ္ျဖဴ၊ ေမာင္ျမဴတို႔သည္ အဂၤလန္ျပည္ ‘ဂူးလ္ဝိခ်္’ လက္နက္စက္ရံုတြင္ အေျမာက္ေသနတ္၊ လက္နက္ခဲယမ္းျပဳလုပ္နည္းမ်ားကို သင္ၾကားခဲ့ၾကသည္။ ရတနာပံု ေနျပည္ေတာ္တြင္လည္း အေျမာက္လက္နက္စက္ရံု ေလးရံု တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ လက္နက္စက္ရံု ႏွစ္ရံုကို ေျမာက္ျပင္ အမရစံေခါင္အရပ္ႏွင့္ အေနာက္ျပင္ သဂၤဇာေခ်ာင္း ကမ္းပါးတို႔တြင္ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ အေျမာက္လက္နက္ စက္ရံုမ်ားကို အိမ္ေရွ႕စံ ကေနာင္မင္းသားႀကီး ကိုယ္တိုင္ ႀကီးၾကပ္တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ အေျမာက္စက္ရံု တည္ေဆာက္ခဲ့ပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဦးေမာင္ေမာင္တင္ (K.S.M.,A.T.M) စီရင္ေသာ ‘ေရႊနန္းသံုး ေ၀ါဟာရအဘိဓာန္’ စာမ်က္ႏွာ ၂၄၈၌ ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ “ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီး ေျမာက္ျပင္ အမရစံေခါင္ရပ္ ရက္ကန္းစက္ရံု အေရွ႕ေျမာက္ကကပ္လ်က္ အေျမာက္လက္နက္လုပ္ေဆာင္သည့္ စက္ရံုေတာ္ႀကီးမွာ ဘဝရွင္မင္းတရားႀကီးဘုရား ညီေတာ္ ဥပရာဇာအိမ္ေရွ႕မ င္း ရွိေတာ္မူစဥ္က တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၎စက္ရံုေတာ္ႀကီး အတြင္း ေျမပံုလုပ္သည့္ဌာန၊ ထို႔ျပင္ပြတ္စက္၊ ေရႊေပၚစက္၊ ေမာက္စူးစက္အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ သံရည္က်ိဳစက္၊ ဟန္ဘီးအႀကီးအက်ယ္ႏွင့္တကြ မီးအိုးႀကီး၌ မီးတံခါးတပ္ဆင္လ်က္ ျပည့္စံုစြာရွိသ ည့္အတိုင္း ယမ္းေတာင့္ထိုးအေျမာက္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ေရျမႇပ္ဗံုးအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေကာင္းမြန္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည္။ သို႔ရာတြင္ အိမ္ေရွ႕မင္းမရွ ိသည့္ေနာက္ ဘုရင္မင္းျမတ္ႏွင့္တကြ မွဴးေတာ္ႀကီးမ်ားက ဂရုမစိုက္သျဖင့္ အက်ိဳးမမ်ားလွေခ်။ ၎အေျမာက္စက္ရံုအမႈထမ္း ၁၅၂ေယာက္တို႔မွာ တစ္လလွ်င္ စပါးေတာ္ ၃၄၇ဝတင္း သနားေတာ္ျမတ္ခံရသည္။” ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားသည္။ ထို႔ျပင္ ယင္းအဘိဓာန္၌ပင္ လက္နက္တုိက္၀န္ႏွင့္ အေျမာက္ဝန္တို႔ကို ခန္႔ထား၍ မျပတ္ၾကည့္႐ႈ စစ္ေဆးေစခဲ့သည္။ အေျမာက္ဝန္၏ တာ၀န္၀တၱရားကို - “လက္နက္တိုက္၀န္ ၾကည့္ခြင့္မွတစ္ပါး ေကာင္းမြန္စြာ ခင္းက်င္းထားသည့္ ရန္ပံုခြင္းအေျမ ာက္၊ မဟာသၾတဳေဇယ်အေျမာက္၊ ခန္႔တိုင္းေရာက္ဟူေသာ အေျမာက္တို႔ကို ၾကည့္႐ႈခြင့္။ စၾကာတင္အေျမာက္၊ မဂၤလာအေျမာက္၊ဆူးေလကုန္းမဂၤလာအေျမာက္၊ ဘံုးအိုးမဂၤလာအေျမာက္၊ ေတာင္အင္းမဂၤလာအ ေျမာက္၊ ေနာက္တိုးအေျမာက္၊ ခရုတုတ္အေျမာက္ ဟူေသာ အေျမာက္အစု အမႈထမ္းတို႔ကို ၾကည့္႐ႈစီမံခြင့္မ်ားကို အေျမာက္ဗိုလ္၊ အေျမာက္စာေရးတို႔ႏွင့္ ဆင့္ဆိုစီမံ ၾကည့္ရႈရာ၏” ဟူ၍ ေရးသားထားေလသည္။ အေျမာက္လက္နက္ထုတ္လုပ္သည့္ လုပ္ငန္းကို ႏိုင္ငံျခားသား အတတ္ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာလူငယ္ပညာရွင္မ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရ ြက္ခဲ့ၾကသည္။ ကလာနက္၊ ဂလပ္စ္၊ စကာလာညီေနာင္ႏွင့္ စီဗာတီ စသည့္ ပညာရွင္မ်ားသည္ အေျမာက္လက္နက္ထု တ္လုပ္ေရးတြင္ ထင္ရွားသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ၁၈၇၁ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလတြင္ နန္းေတာ္တြင္ အေျမာက္စက္ရံုမွ အထူးေကာင္းမြန္လွသည့္ ယမ္းထိုးက်ည္ေမႊ အေျမာက္ငယ္ႏွစ္လက္ကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေအာင္ျမင္စြာ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ခဲ ့သည္။ ၁၈၇၂ ခုႏွစ္တြင္ သဂၤဇာေခ်ာင္းေဘးရွိ လက္နက္စက္ရံုမွ အေျမာက္ငယ္ေပါင္း ၄၂လက္ကို ေခတ္သံုးယမ္းေတာင့္ က်ည္ေမႊအေျမာက္အျဖစ္ ျပင္ဆင္ထုတ္လုပ္ ႏိုင္ခဲ့သည္။ ယမ္းေတာင့္ ၆ေတာင့္ထိုး ဆံုလည္အေျမာက္ႀကီးႏွင့္ တူမီးေသနတ္မ်ားက ိုလည္း ဆက္တိုက္ထုတ္လုပ္ခဲ့သည္။ ၁၈၅၈ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ လက္နက္စက္ရံု ၄ရံု၏ ထုတ္လုပ္မႈ အရည္အေသြးသည္ ၁၈၇ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ အထြတ္အထိပ္သို႔ ေရာက္ခဲ့သည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ တဘက္မွလည္း ၿဗိတိသွ်အစိုးရသည္ ရတနာပံုေခတ္ စစ္လက္နက္ထုတ္လုပ္မႈ အေျခအေနကို မျပတ္ေလ့လာအကဲခတ ္လ်က္ရွိသည္။ ၿဗိတိသွ် အေရးပိုင္ကိုယ္စားလွယ္၏ မဟာ၀န္ရွင္ေတာ္မ င္းႀကီးထံ အစီရင္ခံစာတြင္ အေျမာက္လက္နက္မ်ား၏ အရည္အေသြး တိုးတက္မႈ အေျခအေနကို ပံုႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပလ်က္ တင္ျပခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္က ိုၿဗိတိသွ်တုိ႔၁၈၈၅ခုႏွစ္၊ႏို၀ င္ဘာလ၂၈ရက္တြင္္ ဝင္ေရာက္သိမ္းပိုက္္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ ေျမာက္ျပင္ အမရစံေခါင္ရပ္ရွ အေျမာက္လက္နက္စက္ရံုကို ဆင္မလားၿမိဳ႕မွ ဗ်စ္ခ်က္စက္ရံုပိုင္ရွင္ မစၥတာဒိုင္ယာထံသ ဌားရမ္းခဲ့သည္။ ယင္းစက္ရံုကား ယခုအခါ မႏၱေလးဘီယာစက္ရံုဘဝသို႔ ေျပာင္းသြားခဲ့ရ သည္မွာ ဝမ္းနည္းဖြယ္ရာပင္ျဖစ္သည္။ ဘုရင့္လက္နက္တိုက္တြင္ သမိုင္းစဥ္ဆက္ ထိန္းသိမ္းခဲ့သည့္ ‘အေျမာက္၊ စိန္ေျပာင္း၊ ျမတပူမ်ား၊ နန္းစဥ္အေျမာက္မ်ား၊ ဆင္တင္အေျမာက္၊ ေလွတင္အေျမာက္၊ ေျမာက္မီးအေျမာက္’စသည္ျဖင့္ ျမန္မာအႏုပညာလက္ရာေျမာက္ အေျမာက္ႀကီးငယ္တို႔ကို ၿဗိတိသွ်တို႔ သိမ္းပိုက္စဥ္ အဂၤလန္ျပည္သို႔ သယ္ယူ၍ ယခုအခါ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ The Rotunda (The Museum of Artillery) ျပတိုက္တြင္ ျပသထားသည္။အဆိုပါျပတိုက ္ဘိုးေတာ္မင္းတရား(ဗဒံုမင္း)၏ သားေတာ္ႀကီးအိမ္ ေရွ႕မင္းသယ္္ယူလာ ေသာ ‘မဟာသတၾကဳေဇယ်’ အေျမာက္ကိုလည္း ျပသထားသည္။ အခ်ိဳ႕လက္ရာေျမာက္ ျမန္မာအေျမာက္ကို Tower of London ေခၚ လန္ဒန္ေမွ်ာ္စင္ျပတိုက္တြင္ တခမ္းတနားျပသထားသည္။ စာကိုး ၁။ ဦးေမာင္ေမာင္တင္ (K.S.M.,A.T.M)၊ ေရႊနန္းသံုးေ၀ါဟာရအဘိဓာန္၊ ရန္ကုန္၊ ရာျပည့္စာအုပ္တိုက္ တတိယအႀကိမ္ ၂၀၀၅။ ၂။ နတ္ေမာက္ဘုန္းေက်ာ္၊ ေရွးေခတ္ျမန္မာတ ပ္မေတာ္မွတ္စုမ်ား၊ ရန္ကုန္ စာေပဗိမာန္၊ ပႀကိမ္ ၁၉၆၇။ ၃။ တင္၀င္း(ေရစႀကိဳ) “ျမန္မာ့အေျမာက္” ျမ၀တီ မဂၢဇင္း တြဲ ၃၃၊ အမွတ္ ၃ (၁၉၈၅၊ ဇန္န၀ါရီလ) စာ ၃၈ - ၄၁။ ၄။ ေဒါက္တာမ်ိဳးသန္႔တင္၊ “ဦးေရႊဘင္၏ အေျမာက္ပစ္နည္း” စစ္ျပန္ မဂၢဇင္း၊ (၁၉၈၂ စက္တင္ဘာလ) စာ ၁၀၅ - ၁၀၈။ Credit to =►သန္းဝင္းလိႈိင္

ျဖစ္ပ်က္မျမင္ေစေသာနိဝရဏ တရားမ်ား

*ျဖစ္ပ်က္မျမင္ေစေသာနိဝရဏ တရားမ်ား* ခႏၶာကိုယ္ႀကီးက ဘယ္အခါမဆိုအနိစၥ ပါလို ့ေျပာလွ်က္သားနဲ ့ႀကည္လို ့မျမင္ ဘူးဆိုရင္သူ့မွာနိဝရဏဖံုးၿပီ။ ကိေလသာနိဝရဏရွိေနရင္ဉာဏ္ကထိုး ထြင္းလို ့မရဘူး။နိဝရဏကိုအရင္ျဖစ္ ပ်က္ရႈၿပီးဖယ္လိုက္၊ကာကြယ္တာေတြ ဖယ္ရွားလိုက္မွပင္ကိုယ္ရွိ ျဖစ္ပ်က္နဲ ့ သြားေတြ ့မယ္။ဟဒယဝတၳဳဆိုတဲ့ေသြး ထဲမွာေလာဘဆိုတဲ့ေဆးနီေဆးဝါေတြ ေရာေနရင္ခႏၶာျဖစ္ပ်က္ကိုမျမင္ႏိုင္ဘူး။ ေလာဘကမဖယ္ထုတ္ေတာ့ႀကီးပြား လာတယ္။တဏွာႀကီးပြားေတာ့ဥပါဒါန္ ကံအပါယ္ဇာတိ။ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္စိတ္ ဆိုးလည္းမဂ္ဖိုလ္တားတာပဲ။သူတစ္ပါး အတြက္စိတ္မေကာင္းလည္းမဂ္ဖိုလ္ တားတာပဲ။ရခဲလိုက္တာျပန္ခ်င္လွၿပီဆို ရကိုမရဘူး။လုပ္ေလမရေလပဲ၊သူက ေဒါသနိဝရဏ။ေပၚရာကိုရႈ၊ကမၼ႒ာန္းလို့ မွတ္။မရႈတတ္ရင္နိဝရဏ ရႈတတ္ရင္ ဝိပႆနာ။အဖ်က္တရားတစ္ခုမွမရွိဘူး ခင္ဗ်ာတို ့အသံုးမခ်တတ္လို ့အဖ်က္ တရားျဖစ္တာ။သက္တမ္းကိုအျဖဳန္းႏိုင္ ဆံုးက ထိနမိဒၶ။ဉာဏ္ေပၚမယ့္ ဟဒယ ဝတၳဳေပၚမွာသူကဝင္အုပ္ေနတယ္။ သူ့ကိုအဆံုးေပးလိုက္ရင္ ဘဝင္စိတ္ (အိပ္စိတ္)ကိုေက်းဇူးျပဳၿပီးလူ ့ဘဝသက္ တမ္းကိုတစ္ဝက္ႏုတ္မယ္။သူ့ကိုျဖစ္ ပ်က္ရႈရင္မဂ္စိတ္ကိုေက်းဇူးျပဳတယ္။ ဟိုေျပးဒီေျပးစိတ္ပ့်ံလြင့္တာဥဒၶစၥ။ စိတ္ကဘယ္မွမေျပးႏိုင္ပါဘူး။မွန္ခ်ိန္ တာေဝးေဝးခ်ိန္္တာပဲရွိတယ္။သူေပၚတဲ့ ဟဒယဝတၳဳေပၚဉာဏ္လွည့္လိုက္။ ဒါေတြဟာေနရာမွက်ပါမလား၊ခက္တယ္ ဆိုတာကုကၠဳစၥ။အရင္ျပဳခဲ့တဲ့အကုသိုလ္ ေတြကိုတရားအားထုတ္ခ်ိန္မွာျဖစ္ေစ၊ အားမထုတ္ဘဲေနခ်ိန္မွာျဖစ္ေစ၊ဘယ္ အခ်ိန္မွျပန္အေတြးပါနဲ့၊ေဖ်ာက္ပစ္ပါ၊ အကုသိုလ္္ျပန္ေတြးတာအေဟာင္းက အသစ္ျပန္ျဖစ္ၿပီးခင္ဗ်ာတို ့ကိုေလာင္ တဲ့မီး။ေသေတာ့အပါယ္သြားတယ္ဆို တာအကုသိုလ္ကၿပီးခဲ့ပါၿပီ၊ကိုယ့္ေတြး လံုးေႀကာင့္သြားတာ။မေတြးေကာင္းတာ ေတြးလိုက္တဲ့အတြက္အျဖစ္ဆိုးႀကံဳရ တာ။ေတြးလံုးမဝင္ႏိုင္ေအာင္ဟဒယ ဝတၳဳေပၚဉာဏ္လွည့္ၿပီးေပၚလာတာမွန္ သမွ်ကိုျဖစ္ပ်က္ဒုကၡသစၥာလို ့သာအဖန္ ဖန္ႏွလံုးသြင္းေန။ဟုတ္မွဟုတ္ပါမလား လို့ေတြးတဲ့ဝိစိကိစၧာဟာ ကိုယ္ကြ်တ္ မယ့္လြတ္မယ့္လမ္းကိုတားလိုက္တာပဲ။ အလြန္ေႀကာက္စရာေကာင္းတယ္။ သူတစ္လံုးတည္းကအပါယ္တြန္းခ်ႏိုင္ တယ္။ရရမယ္လို့ဘုရားကေဟာထား တာက်ဳပ္တို့ကသံသယျဖစ္ဖို ့လိုေသး လား။ပါရမီမလိုပါဘူးဆိုတာေသေသ ခ်ာခ်ာမွတ္ၿပီးျဖစ္ပ်က္သာရႈပါ။ ကိေလသာနိဝရဏေတြလည္းအနိစၥ ေပမယ့္သူကအာေသဝနမ်ားတယ္။ သူ့ခ်ည္းထပ္ျပန္တလဲလဲဒီေပၚထပ္ ုျဖစ္ေနတာ ဒီေတာ့မဂ္ကလည္းပြားမွ ရမယ္။ဉာဏ္နဲ ့ထပ္ျပန္တလဲလဲျမင္ရ မယ္။ (ေက်းဇူးေတာ္ရွင္မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီး၏ေက်းဇူးတရားမ်ား)ကို ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ားအားကူးယူပူေဇာ္ မွ်ေဝအပ္ပါသည္။ ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ားအားလံုးကိုယ္စိတ္ ႏွစ္ျဖာက်န္းမာခ်မ္းသာႏိုင္ႀကပါေစ။

အဘိဓဇ အဂၢမဟာ သဒၵမၼေဇာတိကဘြဲ႕ တံဆိပ္ေတာ္ရ

အဘိဓဇ အဂၢမဟာ သဒၵမၼေဇာတိကဘြဲ႕ တံဆိပ္ေတာ္ရ ေတာင္တန္းသာသနာျပဳ ဆရာေတာ္ၾကီး ဦးဥတၲမသာရ ၏ နတ္ခ်စ္ဂါထာေတာ္ ေတာင္တန္းသာသနာျပဳ ဆရာေတာ္ၾကီး ရြတ္ပြါးပုံ " အို ေလာကေစာင့္ၾကပ္ နတ္မ်ားအေပါင္းတို႕ ၊ တရားနာလာၾက ကုန္ေလာ့ ။ ေတာေစာင့္နတ္ ၊ ေတာင္ေစာင့္နတ္ အေပါင္း ၊ ျမိဳ႕ေစာင့္နတ္ ၊ ရြာေစာင့္နတ္ အေပါင္း ၊ ႐ုကၡစိုး ၊ ဘုမၼစိုး ၊ အာကာသ စိုး နတ္အေပါင္း တို႕တရားနာ လာၾကကုန္ေလာ့ ။ ေျမေစာင့္နတ္ ၊ေရေစာင့္နတ္ ၊သာသနာေတာ္ ေစာင့္နတ္၊ သမုဒၵရာ ေစာင့္နတ္၊ ဝဠာဟက နတ္ ၊ ပဇၨဳန္ နတ္၊ စတုေလာက ပါလ နတ္၊ သိၾကား ၊ ျဗဟၼာ ၊ အသုရာ ၊ ယမာ အစ ရွိေသာ နတ္ျဗဟၼာ အေပါင္းတို႕ တရားနာလာၾကကုန္ေလာ့ ။ နဂါး ၊ ဂဠဳန္၊ ကုမၻန္ ၊ ယကၡိဳက္ အစ ရွိေဟာ ဥပါသကာ အေပါင္းတို႕ တရားနာလာၾကကုန္ေ လာ့။ ဝိဇၨာ ၊ ေဇာ္ဂ်ီ ၊ တပသီ အစ ရွိေသာ သူေတာ္ေကာင္း အေပါင္းတို႕တရား နာလာၾကကုန္ေလာ့ ။ အို လူအေပါင္း ၊ နတ္အေပါင္း ၊ အပါယ္ေလးပါးသတၲဝါ အေပါင္းတို႕ အရားနာရန္ ဖိတ္ေခၚကုန္၏ ။ အကြၽႏု္ပ္ သည္ ေဝေနမ်ားစြာ သတၲဝါတို႕ ၏ခ်မ္းသာမႈ ကိုေရွး႐ႈ၍ ေကာင္းျမတ္ေသာ စိတ္ေစတနာ ျဖင့္ ကႆ ပျမတ္စြာ ဘုရားရွင္သည္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ ့သည့္ တစ္ဂါထာလွ်င္ အဖိုးတစ္သိန္း ထိုက္တန္သည့္ အလြန္တရာၾကားရ နာရ ခဲလွစြာေသာ " သတ သဟႆာ ရဟ " ဂါထာေတာ္ ကို ရြတ္ဖတ္ သရဇၥ်ာယ္ ပါကုန္အံ့ ။ ေကာင္းမြန္႐ိုေသစြာ နာၾကားၾကကုန္ေလာ့ ။ တစ္ဂါထာလွ်င္ အဖိုးတသိန္းထိုက္တန္ ေသာ သတသဟႆာရဟ အဖိုးတန္ နတ္ခ်စ္ဂါထာေတာ္မ်ား ၁။ သကိေဒဝ မဟာရာဇ ၊ သဗၻိ ေဟာတိ သမာဂေမာ ။ သာနံ ပါေလတိ သဂၤတိ ၊ နာ သဗၻိ ဗဟု သဂၤေမာ ။ ( အေဆြေတာ္ မင္းျမတ္ … သူေတာ္ေကာင္းတို ႕ႏွင့္တစ္ၾကိမ္ တစ္ခါမွ်သာလွ်င္ အေၾကာင္းအခြင့္ၾ ကဳံ၍ ေပါင္းဆုံ မွီဝဲရေပ၏ ။ထို တစ္ၾကိမ္ မွ်ေပါင္းဆုံမွီဝဲ ရျခင္းသည္ ထိုထို အခြင့္ ၾကဳံ၍ ေပါင္းဆုံမွီဝဲရေသာ သူကို ေဘးရန္ မေႏွာက္ ခ်မ္းသာေရာက္ေအာင္ ကယ္မေစာက္ေရွာက္ ႏိုင္ပါေပ၏ ။) ၂။ သဗၻိ ေရဝ သမာေသထ ၊ သ ဗၻိ ကုေဗၺထ သ ႏၳဝံ ။ သတံ သဒၵမၼ မညာယ ၊ ေသေယ်ာ ေဟာတိ န ပါပိေယာ ။ ( တရားကင္းကြာ သူယုတ္မာ တို႕ႏွင့္ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေပါင္းဆုံမွီဝဲေသာ္လည္း ေဘးရန္ မေႏွာက္ ခ်မ္းသာေရာက္ေအာင္ မေစာင့္ေရွာက္ မကယ္မႏိုင္ေပ ။ အေဆြေတာ္ မင္းျမတ္…. ထို႕ေၾကာင့္ သူေတာ္ေကာင္း တို႕ႏွင့္သာလွ်င ေပါင္းဆုံအျမဲ မွီဝဲ ဆည္းကပ္ရာ၏ ။ သူေတာ္ေကာင္း တို႕ႏွင့္ မိတ္ေဆြဖြဲ႕ ျခင္း ကြၽမ္းဝင္ခ်ဥ္း ကပ္မႈ ကို ျပဳရာ၏ ။ ျပဳပါေလ ။ ဘုရား အစ ရွိေသာ သူေတာ္ေကာင္း တို႕၏ ပစၥဳပ္ သံသာ ႏွစ္ျဖာ ၾကီးပြါး ခ်မ္းသာေၾကာင္း ပုည ကိရိယ ေဗာဓိ ပကၡိယ တရားေကာင္း ကို တစ္လုံးတစ္ပါဒ စ၍ ေကာင္းစြာ သိျမင္လာရသည္ ရွိေသာ္ တစ္ေန႕တစ္ျခား ၾကီးပြါး ခ်မ္းသာ ျမင့္ျမတ္လာႏိုင္ပါေလ၏ ။ဆုတ္ယုတ္ႏိုင္ၾကျခင္း အလွ်င္းပင္မရွိႏိုင္ေပ ။ ) ၃။ ဇီရႏၲိ ေဝ ရာဇရထာ သုစိတၱာ ၊ အေထာ သရီရမၸိ ဇရံ ဥေပတိ ။ သတဥၥ ဓေမၼာ န ဇရံ ဥေပတိ ။ သေႏၲာ ဟေဝ သဗၻိ ပေဝ ဒယႏၲိ ။ (အေဆြေတာ္ မင္းျမတ္ ….မြမ္းမံျခယ္လွယ္၍ အဆန္းတၾကယ္ လွျပီခိုင္ခံ့ ကုန္ေသာ မင္းစီးရထား တို႕သည္ စင္စစ္ဧကန္ အမွန္ပင္ ေဟာင္းႏြမ္း ေဆြးေျမ့ တစ္ေန႕ေန႕ တြင္ ပ်က္စီး၍ သြားၾကရကုန္၏ ။ ထို႕အျပင္ ေကြၽးေမြး သုတ္သင္ ေန႕စဥ္ ႏွင့္အမွ် မြမ္းမံ ျခယ္သကာ တယုတယ ေစာင့္ေရွာက္ ၍ ေနၾကေသာ သူသူငါငါ ဤခႏၶာ ကိုယ္ ၾကီးသည္လည္း ျပဳျပင္ရင္း က အိုမင္းေဆြးေျမ့ တေရြ႕ ေရြ႕ ႏွင့္ ပ်က္စီး ၍ သြားရျမဲသာတည္း ။ ျပဳလည္း မျပဳ ၊ ျပင္လည္းမျပင္ ပင္ကိုယ္ျမဲတည္သူေတာ္ေကာင္း တို႕၏တရားျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္ သည္ကား ပ်က္စီး ယို ယြင္း အိုမင္း ဆိတ္သုဥ္း ျခင္းသို႕ ကမၻာ လႊဲေဖာက္ ကပ္ေတြ ေပ်ာက္လည္း ဘယ္ေသာအခါ မွ် မေရာက္ႏိုင္ပါေခ ် ။ဘုရား အစ ရွိေသာ သူေတာ္ေကာင္းတို႕သည္ သူေတာ္ဥစၥာ ဘယ္ခါ မျပတ္ ထို နိဗၺာန္ ခ်မ္းသာျမတ္ ကိုသာလွ်င္ စင္စစ္ဧကန္ အမွန္ပင္ ထုတ္ေဖာ္ ျမြက္ဟ ေျပာဆို ခ်ီးက်ဴးၾကေလ ကုန္၏ ။ ) ၄။ နဘံ စ ဒူေရ ပထဝီ စ ဒူေရ၊ ပါရံ သမုဒၵႆ တ' ဒါဟု ဒူေရ ။ တေတာ ဟေဝ ဒူရ တရံ ဝဒႏၲိ ၊ သတဥၥ ဓေမၼာ အသတဥၥ ရာဇ ။ ( အေဆြေတာ္မင္းျမတ္….. ထက္လဟာျပင္ မိုးေကာင္းကင္သည္လည္း ေျမျပင္မွ တစ္စပ္တည္း ပင္ ထင္ရေစကာ အလြန္ပင္ ေဝးကြာလွေခ်၏ ။ ေျမျပင္သည္လည္း ထက္လဟာျပင္ မိုးေကာင္းကင္မွ တစ္စပ္တည္း ပင္ ထင္ရေစကာမူ အလြန္ပင္ ေဝးကြာလွေခ်၏ ။ တင္းၾကမ္းေရျပင္ ကမ္း မျမင္ ေသာ ပင္လယ္ သမုဒၵရာ ၏ ဟိုမွာဘက္ကမ္းသည္ ဤမွာ ဘက္ကမ္း မွ မွန္းဆႏိုင္ေအာင္ ေဝးကြာလွေခ်၏ ။ ဤမွာ ဘက္ကမ္း သည္လည္း ဟိုမွာဘက္ကမ္း မွ မွန္းဆမထင္ အလြန္ပင္ ေဝးကြာလွေခ်၏ ။ ထိုစကားကို ထို သို႕ပင္ ဘုရား အစရွိေသာ သူေတာ္ေကာင္းတို႕သည္ ေျပာဆိုေတာ္မူၾက ကုန္၏ ။ သူေတာ္ေကာင္း တို႕၏ တရားသည္ လည္း မသူေတာ္တို႕ တရားမွ ထိုမိုးေျမ ႏွစ္သြယ္ ပင္လယ္ကမ္း ႏွစ္ခုတို႕ထက္ စင္စစ္ဧကန္ အမွန္ပင္ အေရွ႕ အေနာက္ ေတာင္ ႏွင့္ ေျမာက္ သို႕ေထာက္ဆႏိႈင္းညႇိ ၍ မရေအာင္ အ လြန္႕အလြန္ ပင္ ေဝးကြာလွေခ် ၏ ဟူ၍ ဘုရား အစရွိေသာ သူေတာ္ေကာင္း တို႕သည္ မိန္႕ဆိုေတာ္မူၾကကုန္ ၏။ )